Aktualności

Zarządzanie grupami biorącymi udział w projektach międzynarodowych niesie ze sobą wiele wyzwań. Różnice wynikające z odmienności kulturowych, wieku czy życiowych doświadczeń mogą mieć ogromny wpływ na dynamikę zespołu. W dzisiejszym świecie warto jednak wziąć pod uwagę jeszcze jeden czynnik, który może różnicować uczestników projektu, a mianowicie – neuroatypowość. 

Odblokuj potencjał
Neuroróżnorodność to pojęcie odwołujące się do istniejących pomiędzy ludźmi różnic w sposobie reagowania na rzeczywistość, które wynikają z odmienności w funkcjonowaniu mózgu. Wśród osób neuroatypowych, czyli takich, które postrzegają świat inaczej niż większość społeczeństwa, znajdują się m.in. osoby ze zdiagnozowanymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu (w tym tymi, które zwano do niedawna zespołem Aspergera), ADHD (czyli inaczej: zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi), dyspraksją (głównie zaburzenia koordynacji ruchowej), dysleksją czy zespołem Tourette’a (tiki ruchowe i wokalne). Neurologiczna odmienność w zależności od sytuacji może stanowić zarówno źródło trudności, jak i być dużym zasobem. 

Dla autystyków wyzwaniem są zazwyczaj sytuacje wymagające kompetencji społecznych – wielu z nich ma problem z odczytywaniem intencji innych osób. Jednocześnie wyróżniają się zdolnościami analitycznymi i precyzją w działaniu. Osobom z ADHD sporo trudności sprawia organizacja pracy i zarządzanie czasem, ale wnoszą do zespołu dużo energii i kreatywności. Dyspraksja z jednej strony utrudnia planowanie zadań, z drugiej niesie ze sobą wysoko rozwinięte zdolności strategiczne i analityczne.

Z kolei dysleksja, którą kojarzymy z trudnościami w pisaniu i czytaniu, zazwyczaj wiąże się z niekonwencjonalnym podejściem do rozwiązywania problemów i zaawansowanym myśleniem wizualnym. W neuroróżnorodności zespołu tkwić więc może ogromna siła. Ważne, aby wiedzieć, jak ją mądrze wykorzystać. Biorąc pod uwagę procentowy udział osób neuroatypowych w społeczeństwie, możemy założyć, że w każdym większym zespole znajdzie się co najmniej jedna taka osoba.

Na co zwrócić uwagę, będąc opiekunem neuroróżnorodnej grupy? 

• Poszerzaj wiedzę na temat neuroróżnorodności. Pamiętaj, że każdy z nas ma inne strategie uczenia się i przyswajania informacji.
• Postaw na transparentną i życzliwą komunikację, sięgając po koncepcję „komunikacji bez przemocy” (z ang. nonviolent communication, NVC) opracowaną przez Marshalla Rosenberga.
• Stwarzaj członkom grupy okazje do pokazywania mocnych stron i korzystania z zasobów.
• Uwzględnij szczególne potrzeby osób neuroatypowych, jak ograniczenie liczby bodźców, częstsze robienie przerw, pozbycie się rozpraszaczy.
• Czuwaj nad procesem integracji grupy. 
• Promuj różnorodność

Koordynatorom projektów w ramach programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności nie trzeba już chyba przypominać, że Włączenie i różnorodność to jeden z kluczowych priorytetów realizowanych inicjatyw. Wskazała go Komisja Europejska, by program był skutecznym narzędziem tworzenia równych możliwości uczestnikom działań projektowych oraz promowania włączenia społecznego, różnorodności i sprawiedliwości. – Zależy nam, aby wszystkim uczestnikom działań zapewnić jednakowe traktowanie, niezależnie od tego, czy mierzą się z barierami natury zdrowotnej, społecznej, kulturowej, ekonomicznej, edukacyjnej czy innej – mówi Anna Musiaka-Ostrowska, koordynator zespołu ds. szkoleń międzynarodowych Erasmus+ (TCA), pełniąca jednocześnie w polskiej Narodowej Agencji rolę krajowego menedżera ds. integracji i różnorodności.

– Jako Narodowa Agencja Programu Erasmus+ prowadzimy liczne spotkania oraz szkolenia dla beneficjentów, podczas których szczegółowo wyjaśniamy, co robić, aby projekty uwzględniały szeroko rozumianą różnorodność – dodaje. – Mamy grono ekspertów, którzy specjalizują się w różnych zagadnieniach związanych z priorytetem Włączenie i różnorodność, jeśli więc byłaby potrzeba, aby zorganizować szkolenie lub dodatkowe spotkanie dotyczące potrzeb uczestników projektów wynikających z neuroróżnorodności, jest taka możliwość – deklaruje Anna Musiaka-Ostrowska. 

Realizację priorytetów programu Erasmus+ wspierają też Centra zasobów SALTO, które organizują szkolenia i wydają broszury zawierające przydatne wskazówki. Z jednej z najnowszych publikacji – „Unlock the power of priorities” można dowiedzieć się m.in. jak zadbać o dostosowanie charakteru projektowych aktywności i przestrzeni, w której odbywają się działania, do potrzeb różnych uczestników. Publikacja jest dostępna online: bit.ly/4kfHMaT. 

Więcej informacji o aktualnych szkoleniach TCA znaleźć można na stronie: erasmusplus.org.pl/wlaczanie.