Addressing underachievement in literacy, mathematics and science: Policy changes in European school education since 2020

Raport Eurydice prezentuje analizę polityk edukacyjnych i zmian wprowadzanych w europejskich systemach edukacji w kontekście wyzwań związanych z koniecznością poprawy poziomu podstawowych umiejętności w UE.

Wyniki ostatnich badań PISA i TIMSS pokazały, że mimo pewnych postępów w tej dziedzinie wielu uczniów nadal kończy szkołę bez oczekiwanych umiejętności w zakresie czytania, pisania, matematyki i nauk ścisłych, tj. takich, które są niezbędne do dalszej nauki, podjęcia pracy i uczestnictwa w życiu społecznym. W odpowiedzi Rada Europejska uchwaliła szereg zaleceń, w tym m.in. w 2022 r. zalecenie w sprawie ścieżek prowadzących do sukcesu szkolnego oraz w 2025 r. pakiet Unia Umiejętności. Inicjatywy te wskazują narzędzia, które mogą pomóc szkołom w przeciwdziałaniu słabym wynikom, takie jak m.in. wczesne wykrywanie trudności w nauce, podejście włączające, zindywidualizowane wsparcie dla uczniów, a także wzmocnienie nauczycieli oraz zaangażowanie rodziców.

Raport przedstawia dane zebrane przez sieć Eurydice o 37 europejskich systemach edukacji w obszarach takich jak organizacja kształcenia, reformy programów nauczania, ocena potrzeb edukacyjnych, wsparcie edukacyjne, działania na rzecz doskonalenia zawodowego nauczycieli i praktyk integracyjnych oraz inicjatywy mające na celu bardziej aktywne zaangażowanie rodziców w edukację ich dzieci.

Wyniki raportu pokazują, że poszczególne kraje przyjęły  dość zróżnicowane podejścia do przeciwdziałania słabym wynikom w zakresie umiejętności podstawowych, wyłaniają się jednak także trendy – wiele krajów stawia na bardziej elastyczną organizację nauczania, szersze wykorzystanie oceny diagnostycznej, zapewnienie uczniom możliwości korzystania z zajęć dodatkowych w małych grupach oraz pomocy personelu wspomagającego, uwzględnienie pedagogiki włączającej w kształceniu i szkoleniach nauczycieli oraz silniejsze zaangażowanie rodzin – zwłaszcza tych pochodzących ze środowisk defaworyzowanych.

Cytowanie: European Commission / EACEA / Eurydice (2025), Addressing underachievement in literacy, mathematics and science. Policy changes in European school education since 2020. Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.